Wystawa plenerowa: Nowa Huta – miasto walki i pracy

O WYSTAWIE (informacja przygotowana przez IPN Kraków)

Na początku 1949 r. sowieccy inżynierowie na realizację projektu budowy potężnej huty wybrali tereny wsi Pleszów i Mogiła, leżące na wschód od Krakowa. Obok kombinatu miało powstać wzorcowe, socjalistyczne, stutysięczne miasto. W planach miało być miastem nowoczesnym, pięknym i wygodnym, przyćmiewającym starą królewską stolicę. Utopijne plany wkrótce zderzyły się z komunistyczną rzeczywistością. System nie podołał wyzwaniu „szklanych domów”, zamiast których powstały szare blokowiska, spełniające wyłącznie rolę sypialni dla robotników.

Budowa miasta i kombinatu była także wielką akcją propagandową, przedstawiającą ogromne, komunistyczne przedsięwzięcie jako sukces gospodarki planowej i rezultat niewzruszonej przyjaźni ze Związkiem Sowieckim, „dzieło jakiego nie zna historia naszego narodu, niezniszczalny pomnik”.

Społeczeństwo Nowej Huty i najważniejsze wydarzenia okresu PRL w Nowej Hucie przedstawia ekspozycja. Zawiera ona unikatowe zdjęcia – najstarsze dotyczące Nowej Huty, jakim dysponuje IPN pochodzi z 25 czerwca 1949 r. przedstawia początek prac ziemnych przy niwelacji terenu. Załączono również fotografie upamiętniające budowę kombinatu i życie społeczeństwa w Nowej Hucie, włącznie z przedstawieniem związku Karola Wojtyły z tworzącą się tam społecznością katolicką i ważne, wpisane w historię wydarzenia – walkę o krzyż w 1960 r., budowę kościoła Arki Pana, Nową Hutę w 1968 r. oraz w latach 70., wizyty komunistycznych władz w Nowej Hucie i kombinacie, jak również odsłonięcie pomnika W. Lenina. Nie zabrakło także zdjęć ukazujących walkę Nowej Huty z systemem i komunistyczną władzą w Polsce w latach 80. Poszczególne części są opatrzone zwięzłym komentarzem.